پوست اسب
فصل 2
پوست
مهمترین سد دفاعی اسب در برابر بیماری ها، پوست است. ایجاد هرگونه آسیبی در پوست امکان ورود باکتری از محیط بیرون به بدن را فراهم می‌کند. پوست ضد آب است ولی همانطور که بعد از شستشوی ظروف، پوست دست‌های ما لطیف تر می‌شود، پوست اسب هم در مجاورت خیسی نرم تر و لطیف تر می‌گردد. به عنوان مثال تب لجن یا تب گل و لای عارضه ایست که موجب نرم شدن پوست شده و امکان ورود آلودگی را هموار می‌سازد. پوست از چندین لایه سلول تشکیل شده است. مهم ترین لایه‌ها از سلول‌های زنده‌ای تشکیل شده‌اند که سریعاً تکثیر می‌یابند. و سطی حترین لایه‌ها از سلول‌های مرده تشکیل شده‌اند. اگر باکتری‌ها و انگل‌ها بتوانند از لایه‌های سطحی پایین تر بروند، علاوه بر آنکه از دسترسی محیطی خارج می‌شوند، از دسرس درمان هم به دور می‌مانند. به همین علت درمان مشکلات پوستی، طولانی مدت و به دفعات است تا جائیکه علائم سطحی آن کاملاً از بین برود.
اسب از طریق پوست عرق می‌کند. در تمام پوست بدن حیوان غدد عرق وجود دارد که تجمع این غدد علی الخصوص در ناحیه گردن، شانه‌ها و تهیگاه بیشتر می‌باشد. دلیل اصلی عرق کردن، پایین آوردن درجه حرارت بدن و خنک شدن است. در طول تمرین انرژی به صورت حرارت آزاد می‌گردد که این حرارت از حرکت عضله تولید می‌شود و باید از بدن خارج شود.
اگر این حرارت در بدن بماند، ساختمان‌های داخلی را تخریب می‌رساند. عرق حرارت بدن را به خود جذب می‌کند و با تبخیر آن از سطح پوست، بدن خنک می‌شود. البته چکیدن عرق به خودی خود موجب خنکی اسب نمی‌شود. بلکه اگر شرایط به گونه‌ای باشد که اجازه تبخیر عرق را بدهد، اثر خنک کنندگی دارد. ما انسان‌ها گاهی در ساختمان پوست حیوانات اختلال ایجاد می‌کنیم. بدین صورت که قسمت عمده موی اسب را در طول زمستان می‌چینیم. این را به خاطر داشته باشید که با اصلاح موی اسب، مقدار زیادی حرارت از بدن او خارج می‌شود و بدین شکل تا زمانی که موهایش بلندتر شود نیاز به کسب انرژی بیشتری از طریق تغذیه خواهد داشت. در اسبی که موهایش اصلاح شده عرق به سرعت از سطح صاف پوست خارج می‌شود، پس بنابراین عملکرد تعریف در این حیوان موثر واقع نمی‌شود. اسب اصلاح شده به دلیل نداشتن مو در برابر خراش‌ها و سائیدگی‌ها از دفاع بدنی کمتری برخوردار است و بالاخره پوست اسب در هنگام اصلاح موهایش، به دفعات زیاد آزرده می‌شود. اگر شما هنگام کار با وسیله اصلاح، اصول بهداشتی را به دقت رعایت نکنید، این زخم‌ها به راحتی عفونت می‌کنند.
آبسه
آبسه تجمعی چرکی است. در آبسه‌های پوستی در لایه زیرین پوست، نه در خود پوست، چرک تجمع می‌یابد. این یک وجه تشخیص قطعی آبسه از دیگر تورم‌های پوستی است، چون در اغلب اینها التهاب وجود دارد. آبسه‌ها با تجمع چرک موجب تورم می‌شوند. اگر آبسه بر روی سطح نرمی از بدن مانند عضله قرار داشته باشد این تورم قابل رویت نیست و بالعکس اگر آبسه بر روی ناحیه سفت بدن همانند استخوان قرار داشته باشد هرگونه تورمی ایجاد برآمدگی می‌کند. ناحیه آبسه هنگام لمس گرم است. این گرما به علت خون رسانی شدید به ناحیه ملتهب است و این خون رسانی روی دمای پوست ناحیه تأثیر می‌گذارد. آبسه دردناک است. یکی از عوامل ایجاد کننده درد، آزاد سازی مواد شیمیایی توسط بدن برای مبارزه با عفونت است و عامل دیگر ان اشغال شدن و متسع شدن ناحیه مربوطه زیر پوست توسط آبسه است. آبسه در واقع سطحی از پوست را با کنار زدن لایه‌ها و جدا کردن آنها از هم منحل می‌کند. بطور دقیق یک آبسه حاوی مایعی است که اصطلاحاً به آن چرک می‌گوئیم. قسمتی از این چرک شامل مایع میانی بافتی، بخشی از آن شامل گلبول‌های سفید مرده علی الخصوص نوتروفیل‌ها و قسمتی حاوی باکتری‌های زنده و مرده است. تشکیل آبسه به این صورت اتفاق می‌افتد که باکتری‌هایی که در جریان خون در حال گردشند در یک ناحیه خاص ساکن می‌شوند و در آنجا تکثیر یافته و به واسطه آن لایه پوست شکسته شده و باکتری‌ها راهی برای عبور از خلال زخم پیدا می‌کنند. هنگامی که باکتری‌ها شروع به تکثیر کردند، نوتروفیل‌ها به ناحیه تکثیر باکتری جذب می‌شوند و موجب واکنش‌های التهابی و آزاد شدن مایع می‌گردند. چرک قادر است سطح مربوطه، را از بین ببرد، همچنین می‌تواند با انحلال پوست ناحیه مربوطه سوراخی ایجاد کند که از آن طریق چرک از سطح پوست خارج می‌شود. آبسه در مراحل ابتدایی تشکیل سفت است و به تدریج با تجمع چرک نرم تر می‌شود. سپس یک ناحیه از پوست روی آن، شروع به نازک شدن کرده و بالاخره چرک از این نقطه به صورت انفجاری خارج می‌شود. اگر آبسه از پایین ترین نقطه خود بترکد، غالباً همه چرک موجود در آن خارج می‌شود.
عملکرد درمانی
همیشه بهتر است که چرک خارج شود. پس ما باید تدابیری برای باز شدن آبسه به سطح پوست بیندیشیم. تحریک پوست با گرما روش موثری در این زمینه است. برای این منظور می‌توان از بانداژی که به آب گرم آغشته شده است بر روی تمام ناحیه آبسه استفاده کرد. این عمل ظرف مدت 10 الی 15 دقیقه منجر به کاهش درد اسب می‌شود اگر مبادرت به خارج کردن چرک توسط نیشتر زدن با اسکالپل می‌کنید، مربوط بودن پوست ناحیه مربوطه بسیار سودمند است، هنگامیکه آبسه در حال خشک شدن است، با ضماد گذاری می‌توان به خروج چرک، کمک نمود. اگر ضماد گذاری به مدت زیادی صورت گیرد، به مرگ سلول‌های لبه پوست شده منتهی و بهبود را به تعویق می‌اندازد. تجویز آنتی بیوتیک در کشتن باکتری‌ها به سیستم ایمنی اسب کمک می‌کند. استفاده از اسپری‌ها و کرم‌ها در اطراف آبسه که در آنجا چرک نمی‌تواند به خوبی خشک شود تأثیر گذار است. علاوه بر آنتی بیوتیک‌های تزریقی، می‌توان از ترکیب تری متوپریمی که به صورت پودر خوراکی یا خمیری است، استفاده نمود. چرک، حاوی باکتری‌های آلوده و مرده است. چرک موجود در یک آبسه می‌تواند زخم‌های دیگر را هم آلوده سازد. به همین جهت بطور مداوم پوست ناحیه اطراف آبسه را بشوئید و تمیز نگه دارید. اگر قرار است مقدار زیادی از چرک تخلیه شود، باید پوست زیر آبسه را با وازلین بپوشانید.
هر چیز که با چرک در تماس است باید ضد عفونی شود حتی ناحیه‌ای از اصطبل که آلوده به چرک می‌شود.
هماتوم ها
از آنجا که هماتوم‌ها هم قادر به متورم ساختن ناحیه مربوطه خود هستند، به راحتی می‌توانند با آبسه‌ها اشتباه گرفته شوند. هماتوم‌ها همیشه با التهاب همراه نیستند. بنابراین هنگام لمس کردن گرم و دردناک نمی‌باشند. تورم در اثر آزاد شدن خون از رگ در زیر پوست است. این خون به سرعت لخته نمی‌شود و به همین دلیل اگر مایع درون هماتوم را با سوزن بیرون بکشیم به صورت خون تازه دیده می‌شود که اگر این خون را در لوله آزمایش ته نشین کنیم، مایعی کاهی رنگ که کمی به قرمزی می‌زند از آن جدا می‌شود.
عملکرد درمانی
هیچگونه اعمال توجهی لازم نیست. اگر خون درون هماتوم در دو هفته اول شکل گیری هماتوم، کشیده و خارج شود، پوست اسب خودبخود ترمیم می‌گردد. در شکل گیری هماتوم هنگام آزادسازی مایع و سلول‌های خونی، مقدار بسیار کمی بافت فیبری هم دفع می‌شود. در موارد بسیار نادری برای خشک کردن و تخلیه هماتوم، جراحی صورت می‌گیرد. مراقبت باشید که هماتوم از طریق جریان خون موجب عفونت ثانویه نشود زیرا در این حالت منجر به تشکیل آبسه می‌گردد.
شپش
شپش‌ها انگل‌های ریزی هستند که در سطح خارجی و داخلی پوست زندگی می‌کنند. آنها با چشم غیر مسلح قابل رویتند اما اغلب به واسطه پوشش ضخیم اسب و رنگ تیره آنها که با پوست تیره اسب با هم آمیخته شده، قادر به دیدنشان نیستیم. ما قسمت‌هایی از بدن اسب را می‌بینیم که اسب آن را می‌ساید. و به دلیل سایش محل، موهایش ریخته و قابل روئیت می‌شوند. این خارش پاسخی به التهاب ایجاد شده توسط نیش و یا فعالیت‌های خونخواری شپش است. اگر شرایط را هرچه سریع تر کنترل نکنید، اسب تکه‌های وسیعی از پوست خود را می‌خراشد. گردن، ناحیه‌ای است که بیش از قسمت‌های دیگر گرفتار می‌شود. شپش‌ها سرتاسر سال با اسب‌ها زندگی می‌کنند ولی ما تنها در ماه‌های سرد زمستان، علائم حضور آنها را متوجه می‌شویم زیرا در این زمان پوشش اسب بخاطر سرمای هوا ضخیم تر می‌شود و در نتیجه شپش‌ها فعال تر می‌گردند. شپش مسری است بنابراین اگر اسب‌ها در کنار هم باشند، این انگل‌ها از یکی به دیگری انتقال می‌یابند.
عملکرد درمانی
در این شرایط باید اسب را با شامپوی حاوی پیپرونیل بوتوکسید و پایرتروم شستشو داد. دستورالعمل این محصول را به دقت مطالعه کنید. داروی ضد کرم و آیورمکتین هم قادر به کشتن شپش‌ها هستند، اما این داروها را باید در دزهای متعدد خوراکی و تزریقی مصرف کرد تا کلیه انگل‌های جدیدی که از تخم گذاری‌های قبلی بر روی پوست اسب باقی مانده‌اند از بین بروند. کلیه لوازم اسب آلوده نیز باید بطور همزمان با همان شامپویی که اسب را شستشو می‌دهند، شسته شوند. این انگل نمی‌تواند بمدت طولانی به دور از بدن اسب در اصطبل زندگی کند. بنابراین لوازم و وسائل اصطبل برای اسب‌های دیگر خطر آلودگی ندارد.
ملانوما
ملانوما توموری است که از سلول‌های رنگدانه‌ای سیاه که اغلب در پوست هستند. منشأ می‌گیرد. این تومور گرد است و ظاهری برآمده و دکمه‌ای دارد. این تومر سفت بوده و نسبت به لمس دردناک است. ملانوما بخصوص در اسب‌های خاکستری شایع تر است. طبق آمار ارائه شده 80 درصد اسب‌های خاکستری حداقل دارای یک ملانوما هستند. شایع ترین ناحیه عارضه، قسمت زیر دم است.
عملکرد درمانی
نیاز به هیچ توجهی نیست. این تومورها اکثراً خوش خیم هستند و تأثیری بر روی اسب نمی‌گذارند.
تب لجن
تب لجن عفونت پوستی است که اغلب پوست نواحی پایینی را تحت تأثیر قرار می‌دهد ولی قادر به گسترش در نواحی بالایی پاها و یا قسمت زیر بدن می‌باشد. این عارضه باعث کسترش نواحی پوست رفته (نواحی که پوست نازک شده و اپیدرم از دست رفته و نفوذ پذیری گشته است) که از این نواحی مخلوطی از چرک و سرم تراوش می‌شود که بعدها این قسمت سخت گردیده و اثر آن باقی می‌ماند. هنگامی که پوست قسمت پشت ناحیه به خلق و اطراف پاشنه‌ها آلوده می‌شوند، ترک‌ها به سطح پوست گسترش می‌یابد که نشان دهنده گسترش بیش از حد عارضه است.
تب لجن در اسب‌های مو سفید بیشتر از اسب‌هایی است که موهایشان رنگدانه دارد. عقیده بر این است که موهای فاقد رنگدانه نسبت به عفونت حساسند. این عفونت همچنین در پوستهای نرم شده به واسطه مجاورت با آب و یا لجن خیلی سریع تر شیوع می‌یابد. لجن موجب سائیدن پوست شده و ایجاد خراش‌هایی می‌کند که منجر به گسترش عفونت می‌شود. خاک خشک هم می‌تواند چنین خراش‌هایی ایجاد کند بنابراین عفونت در چنین شرایطی هم می‌تواند صورت گیرد که در استرالیا به آن خارش کوئینزلند می‌گویند. باکتری عامل این عارضه در ماتوفیلوس کنگولنسیس است که باکتری بسیار مقاومی است زیرا با ورود به بدن اسب می‌تواند برای ماه‌های زیادی زنده بماند. پوسته‌های ایجاد شده توسط باکتری مانند چتر حفاظتی خوبی برای باکتری‌های زنده عمل می‌کنند که آنها را از خشک شدن حفاظت می‌نمایند.
عملکرد درمانی
درماتوفیلوس در آزمایشگاه به سرعت با مواد ضدعفونی کننده و آنتی بیوتیک‌ها از بین می‌رود. تب لجن در اسب، نسبت به تمام پمادهای انتخابی مقاوم است. علت این مقاومت اثر محافظت کننده پوست ناحیه زخم توسط موهای اسب است. اولین قدم در درمان چیدن کلیه موهای ناحیه آلوده است. اگر اسب از این کار امتناع کرد می‌توان او را توسط داروی آرامبخش، آرام نمود و سپس این کار را انجام داد. قدم دوم در درمان، پاک کردن پوست از کلیه پوسته هاست. بدین منظور باید هر 3 روز یکبار اسب را با شامپوی ضدعفونی کننده شست. در زمانی که شامپو روی ناحیه مربوطه است، باید کلیه پوسته‌ها برداشته شود. سپس باید پوست را بلافاصله خشک کرد تا از نرم شدن آن و ایجاد شرایط مربوط برای رشد باکتری جلوگیری نمود. حداقل یکبار در روز در حد فاصل شستشو با شامپو باید هرگونه پوستهای را که باقی مانده، از پوست جدا کرد. در ابتدای بیماری تعداد پوسته‌ها زیاد است ولی در طول درمان که عفونت تحت کنترل در می‌آید، تعداد پوسته‌ها به شدت کاهش می‌یابد. در آخر کار هم باید یک پماد آنتی بیوتیکی را 2 بار در روز به ناحیه آلوده مالید. به منظور پیشگیری از عارضه باید همیشه پس از بازگشت اسب از تمرین نواحی مظنون بدن را به خوبی خشک کرد. استفاده از یک حفاظت کننده ضد آب، در ناحیه پوست پاشنه و کلیه نواحی‌ای که در گذشته تحت تأثیر آلودگی بوده، کمک زیادی به کنترل عارضه می‌کند. بدین منظور می‌توان از کرم محافظت کننده پا، و یا کرم مصرفی برای پستان گاو یا اگر اینها در دسترس نبودند از وازلین استفاده کرد. وازلین بهتر است که به عنوان آخرین انتخاب مصرف شود زیرا با آنکه محافظ ضد آب خوبی است و از ورود هرگونه عفونت به لایه زیرین جلوگیری می‌کند، ولی شستن آن کار بسیار دشواری است.
ادم
ادم عارضه ایست که نه تنها پوست بلکه بافت‌های زیر آن را هم تحت تأثیر قرار می‌دهد و ناشی از تجمع مایع در فضای کوچکی در داخل و زیر پوست می‌باشد. ناحیه متورم ممکن است هنگام لمس، سرد و یا گرم باشد که بستگی به عامل ایجاد کننده آن دارد. در اسبی که مبتلا به ادم شده در قسمت‌های پایینی پاها بخصوص، نواحی برآمده رویت می‌شود. عواملی که در ادم موجب ایجاد مایع زیر پوست می‌شوند، بسته به نوع بیماری متفاوتند. ولی به هر صورت علت ایجاد برجستگی، تراوش مایع از عروق ناحیه مربوطه است. تورمی که به دلیل ادم ایجاد شده با دیگر انواع تورم‌ها متفاوت است. تفاوت در اینجاست که اگر ناحیه مبتلا به ادم را فشار دهید، گود می‌افتد. به بیان دیگر اگر انگشتتان را روی ناحیه باد کرده فشار دهید و بردارید، فرورفتگی ایجاد شده با برداشتن انگشت، باز هم باقی می‌ماند.
عملکرد درمانی
اولین کاری که باید کرد، سرد نگه داشتن ناحیه است. این عمل موجب کاهش جریان خون به ناحیه مربوطه می‌شود و مقدار تراوش مایع میان بافتی از طریق خون کاهش می‌یابد. اگر ادم در پایین پاها باشد، بانداژ کردن عضو مانع تورم بیشتر می‌گردد. ذکر این نکته مهم است که باید بانداژ را کمی بالاتر و کمی پایین تر از ناحیه باد کرده بست در غیر این صورت پوست اطراف ناحیه ادم در اثر فشار لبه بانداژ فرو رفته می‌شود که این امر خود موجب مشکلات دیگری می‌گردد. مواد مدر یا دیورتیک از ادم جلوگیری می‌کنند و قادر به کاهش شدت آن هستند. این داروها موجب افزایش تشکیل ادرار می‌شوند. در پاسخ به این عمل، بدن اسب برای جبران مایع دفع شده از ادرار، به دنبال فرآورده‌های مایع دیگری می‌گردد تا آن را جایگزین آب از دست رفته نماید و این مایع چیزی نخواهد بود جز مایعی که از ادم گرفته می‌شود. موثرترین و شایع ترین داروی دیورتیک، فروزوماید است. گاهی نیز از نیترات پتاسیم که تأثیر ملایمی دارد استفاده می‌شود.
اُورریچ (over reach)
اورریچ زخمی است بر روی پاشنه‌های پاهای جلوئی که در اثر ضربه پاهای عقب به پاهای جلو ایجاد می‌شود. بنابراین وجود عارضه در پاهای عقبی محال است. و اگر چنین چیزی دیده شد، بیشترین احتمال وجود تب لجن است. در اطراف زخم اورریچ به دلیل عامل ضربه، همیشه کبودی دیده می‌شود و اغلب آلوده به خاک است که در همان لحظات اولیه تشکیل زخم، بر روی آن می‌نشیند. به همین علت بهبود آن هم به خوبی انجام نمی‌گیرد.
عملکرد درمانی
اولین اقدام تمیز کردن اورریچ است. اگر زخم خیلی آلوده به خاک بود، باید روی آن به مدت 2 ساعت ضماد انیمالینتکس قرار داد. دقت کنید که این زمان از دو ساعت طولانی تر نشود زیرا منجر به نرم شدن و نابودی پوست اطراف زخم می‌شود. باید به زخم آنتی بیوتیک مالید و توسط پانسمان از آن محافظت نمود. در مواردی که جراحت جزئی است، اسب می‌تواند بدون بانداژ به تمرینات خود ادامه دهد ولی قبل از آن باید از یک کرم محافظت کننده استفاده نمود و پس از پایان تمرین بلافاصله زخم را تمیز و خشک کرد. با مشاهده هرگونه تورمی در بخلق باید دامپزشک را مطلع ساخت تا بلافاصله درمان آنتی بیوتیکی را آغاز کند. همچنین اگر اورریچ وسیع باشد باز هم باید دامپزشک را خبر کرد تا در صورت نیاز آن را بخیه کند.
باران سوختگی (rainscald)
این عوارض به دنبال بارش‌های طولانی مدت ایجاد می‌شود و به تدریج با خشک شدن شرایط آب و هوایی برطرف میم گردند. باران سوختگی عفونتی مربوط به سطوح بالائی بدن اسب است که عامل آن همان باکتری درماتوفیلوس عامل تب لجن می‌باشد. در این عارضه نواحی ریزش مو در پوست خیلی کوچک است و آثار زخم تنها محدود به تعداد کمی از موها می‌شود. موها به صورت دسته‌های کوچک درمی آیند که شبیه برس نقاشی می‌شوند. باران سوختگی در شرایط گرم و مرطوب ایجاد می‌گردد و نواحی آلوده با جریان عرق یا باران گسترش می‌یابند. در باران سوختگی درجه حرارت بدن بالا نمی‌رود و ایجاد آن هم با هیچ گونه رژیم تغذیه‌ای ارتباطی ندارد.
عملکرد درمانی
اسب را باید با شامپوی آنتی سپتیک شستشو داد. کار دیگری که از اهمیت کمتری برخوردار است شستشو با محلول سولفات مس (25 گرم در یک گالن 5/4 لیتری آب) جراحات را باید با برس زدن برداشت. پس از شامپو کردن باید پوست را خشک کرد. سه روز بعد کل این فرایند باید تکرار شود.
کچلی (ringworm)
این عارضه جلدی برخلاف نامش هیچ ارتباطی با کرم و هیچ شباهتی به حلقه ندارد. بلکه یک عفونت قارچی پوست و مو است. در این بیماری قسمت‌های کوچکی فاقد مو می‌شوند که پوسته پوسته‌اند. این نواحی می‌توانند گرد یا به اشکال دیگر باشند. ولی التهاب و سوزش ندارند. علت از دست رفتن موها سست شدن آنهاست و سائیدگی و اصطکاک نقشی در ایجاد آن ندارند. کچلی در هر کجای بدن می‌تواند ایجاد شود ولی شیوع آن بیشتر در قسمت‌هایی است که توسط میخ خراشیده می‌شوند. چون اسپورهای قارچ برای جایگزین کردن خود در پوست نیاز به یک خراش کوچک در پوست دارند. کچلی می‌تواند به راحتی از یک اسب به اسب دیگر سرایت کند و حتی می‌تواند از میخی که اسب آلوده با آن در تماس بوده به اسب دیگر منتقل شود. دوره نهفتگی قارچ طولانی است به همین دلیل اغلب از هنگامی که اسپور روی پوست می‌نشیند تا ظهور اولین لکه پوستی بین 2 تا 3 ماه طول می‌کشد. یک اسب می‌تواند قبل از آنکه صاحبش باخبر شود اسب‌های دیگر را آلوده کند.
عملکرد درمانی
باید اسب آلوده را از اسب‌های دیگر جدا کرد و او را با ماده ضدعفونی کننده شستشو داد. هیچ پانسمان خاصی که مخصوص کچلی باشد و بتوانیم بگوییم قارچ‌ها را به طور کامل از بین می‌برد وجود ندارد. کلیه میخ‌هایی که گمان می‌رود در ماه‌های اخیر اسب با آنها در تماس بوده را باید با همان ماده ضدعفونی کننده قوی ترین که روی قارچ کچلی موثر است، شستشو داد. خود اصطبل و کلیه سطوح زیر آن نظیر سطوح چوبی باید استریل شوند. باید 7 روز از داروی ضد قارچ گریزئوفولوین خوراکی استفاده شود. البته نباید از این دارو در مادیان‌های باردار استفاده نمود. قبلاً تصور بر این بود که قارچ کچلی توسط نور آفتاب و یا گیاه از بین می‌رود ولی اینطور نیست بلکه کچلی خودبخود بعد از 3 ماه درمان می‌شود ولی متأسفانه در طول ماه‌های اولیه بیماری این قارچ بسیاری از اسب‌های دیگر را هم آلوده نموده است. پس درمان آن بسیار حائز اهمیت است زیرا این بیماری می‌تواند به انسان هم منتقل شود.
سویت ایچ (sweet itch)
سویت ایچ نوعی تحریک پوستی است که در اثر واکنشازدیاد حساسیت نسبت به گاز گرفتن حشرات ریزی (گروه بزرگی از پشه‌های گزنده وابسته به خانواده ceratopogonidae) به نام midge ایجاد می‌شود. این تحریک اغلب ناحیه یال و زیر دم را درگیر می‌کند. در این عارضه اسب ناحیه یال و دم خود را می‌ساید و بدین صورت در نواحی سائیده شده، سرم تراوش می‌گردد. در این نواحی پوست نازکتر می‌شود. این حشرات در طول ماه‌های تابستان فعالند و در زمستان غیر فعالند. اگر اسبی حتی یک بار نسبت به این عارضه حساسیت شدید نشان دهد به احتمال زیاد در طول تابستان‌های آتی نیز گرفتار خواهد بود.
عملکرد درمانی
اسب را باید از گزش این حشرات محافظت نمود. با در نظر گرفتن اینکه بیشترین فعالیت این حشرات در ساعات اولیه روشنایی روز و نیز شب هنگام است باید اسب را در این مواقع به داخل مزرعه برد. بسیاری از مردم به اشتباه فکر می‌کنند که در اصطبل بودن اسب هنگام حرارت روز منجر به این عارضه می‌شود و بدین ترتیب اسب هایشان را هنگام بیشترین فعالیت گزشی جرب‌ها بیرون می‌آورند. در صورتیکه اسب فقط باید به مدت 5 الی 6 ساعت در حوالی وسط روز از اصطبل بیرون آید. و در مدت زمان استراحت باید در اصطبل باشد و ترجیحاً باید از تورهای محافظ پشه برای درهای باز و پنجره‌های اصطبل استفاده نمود. ماده محافظت کننده از مگس هم می‌تواند اسب را از گزش این حشرات حفظ کند. با آنکه در این عارضه نیاز به استفاده همه روزه از ماده محافظت کننده از مگس مشهود است ولی طبق دستورالعمل ماده نباید هفته‌های متوالی از این مواد استفاده کرد. می‌توان از اسپری‌ها و نوارهای دفع کننده مگس در اصطبل هم استفاده کرد. لوسیون بنزیل بنزوآت به التیام نواحی گرفتار شده کمک می‌نماید و از طرفی دیگر در دفع این حشرات نیز موثر است. تزریق طولانی مدت کورتیکواستروئید موجب کاهش میزان حساسیت اسب می‌گردد و بدین شکل وخامت علائم را کاهش می‌دهد. متأسفانه مدت تأثیرگذاری آنها 10 الی 14 روز بوده و مصرف آن خطر ابتلا به التهاب لامینا را افزایش می‌دهد.
زگیل
افتراق بین زگیل‌های کوچک که در اسب‌های جوان اغلب در اطراف صورت ظاهر می‌شوند با تومورهای زگیل مانند بسیار بزرگی که در کل بدن ایجاد می‌شوند، حائز اهمیت است. این تومورها سارکوئید نامیده می‌شوند که اغلب بر روی پوست نواحی پایینی داخل پاها که ناحیه leg.pit هم گفته می‌شود ظاهر می‌گردند. این تومورها بسیار بزرگ می‌شوند و به دلیل مجروح و سائیده شدن ناحیه مربوطه شان التیام آنها با شکست مواجه می‌گردد. ناحیه مجروح که به شکل توده ترشحی درمی آید ممکن است عفونت نماید و ناحیه را ملتهب کند.
عملکرد درمانی
زگیل‌های کوچک احتیاج به هیچ گونه توجه و رسیدگی ندارند. مگر آنکه به تعداد بسیار زیادی در یک نقطه تجمع کنند و بدین صورت احتمال انتقال آن از حیوانی به حیوانی جوان دیگر وجود دارد. این زگیل‌های کوچک اغلب پس از گذشت مدت زمانی خودبخود از بین می‌روند. سارکوئیدها برعکس زگیل‌ها از بین نمی‌روند و تمایل به بزرگ شدن و ازدیاد دارند. اگر اسب ضایعه سارکوئید گردنی مشخصی داشته باشد می‌توان یک نخ را محکم اطراف آن بست که این عمل موجب افتادن و از بین رفتن تومور می‌شود. پمادهای زگیل انسانی روی ساکوئیدهای کوچک و پهن مؤثرند. بیش از 50 درصد ساکورئیدها پس از عمل جراحی و برداشته شدن دوباره عود می‌کنند رادیوتراپی، جراحی توسط سرما (فریزینگ) و تزریق واکسن ب.ث.ژ درمان‌های بسیار موفقی برای سارکوئیدها محسوب می‌شوند.
زخم ها
بحث در مورد کلیه زخم‌ها در چنین کتابی میسر نیست. ولی هر صاحب اسبی باید به انواع علت‌هایی که منجر به مجروح شدن اسبش می‌شود آگاه باشد.
عملکرد درمانی
اولین تصمیمی که برای یک زخم گرفته می‌شود آن است که آیا نیاز به بخیه خوردن دارد یا خیر؟ پیشنهاد این است که هر زخمی که طول آن بیش از یک اینچ بود باید بخیه بخورد. زخم‌های کوچکتری هم که دهانه باز دارند نیز باید بخیه شوند. زخم‌های ایجاد شده بر روی بدن با سرعت بیشتری نسبت به زخم‌های روی پاها التیام می‌یابند. هرچه محل زخم به پایین پاها نزدیکتر باشد، دیرتر التیام می‌یابد. مدت زمان لازم برای گرفتن بخیه 8 روز است. اگر در طول این زمان بخیه‌ها نگرفتند باید دوباره از نو، از بافت‌های عمقی تر عمل بخیه زدن انجام شود تا از ورود عفونت به زخم جلوگیری گردد. تا جائیکه ممکن است زخم را باید تمیز کرد اما انتظار نداشته باشید که با شستشوی زخم، خونریزی بند آید، چون در این شرایط با شستشوی زیاد زخم، لخته‌ها خیلی سریع تر از آنکه شکل بگیرند شسته می‌شوند. اگر خونریزی در زخم ادامه یافت روی آن را محکم نگه داشته، فشار دهید. این کار چه در هنگام خونریزی کم و چه هنگامیکه خون از زخم فوران می‌کند بسیار مؤثر است، برای این کار با یک پارچه تمیز و یا پوشش دیگری که سایز مناسبی دارد مقدار کمی فشار بر روی زخم وارد کنید. برای این کار از یک پانسمان بدون پرز استفاده کنید در این صورت دیگر با برداشتن پانسمان، لخته ایاد شده روی زخم را نمی‌کنید. زخم‌ها را باید پس از خشک شدن و بند آمدن جریان خون بسته نگه داشت با این کار آن را از عفونت ثانویه محافظت می‌کنید. تزریق آنتی توکسین کزاز ضروری نیست زیرا اسب‌ها به واسطه برنامه واکسیناسیون منظمی که دارند نسبت به این بیماری واکسینه می‌شوند و مصون هستند ولی اگر نسبت به واکسیناسیون اسبتان اطمینانی ندارید باید آنتی توکسین کزاز را تزریق کنید. پوست اسب‌ها هنگام التیام زخم گرایش زیادی به تشکیل بافت‌های گرانوله دارد. این بدین معناست که زخم با یک بافت فیبروزی صورتی رنگی پر می‌شود. این بافت آنقدر رشد می‌کند که از سطح پوست برجسته می‌گردد. و این توده به شکل لکه‌ای دائمی باقی می‌ماند. اگر بافت گرانوله شروع به شکل گیری کرد، توصیه دامپزشک سوزاندن آن با مواد سوزاننده است. برای این منظور از کرم و پودر سولفات مس استفاده می‌شود. در موارد حاد از جراحی برای برداشتن زائده استفاده می‌کنند.
